Als er één drankje is die sinds het allereerste gebruik is omringd door mystiek, dan is het Absint wel. Het drankje, dat gemaakt wordt van het kruid Artemisia absinthium, stond bekend als ‘de groene fee’ en wordt gekoppeld aan de zogenaamde ‘vernietiging van de geest’ van een hele generatie kunstenaars en schrijvers, waaronder Vincent Van Gogh, Pablo Picasso, Arthur Rimbaud, Charles Baudelaire, Paul Gauguin, Henri de Toulouse-Lautrec, Oscar Wilde en Alesteir Crowley. Stuk voor stuk liefhebbers van absint, wiens hallucinogene effecten allerlei ‘verdorven gedrag’ veroorzaakte.

Duivels gedrag

Oké, even terug… Een drankje waar je je duivels van gaat gedragen? Ja, het werd echt geloofd. De Franse schrijver Alejandro Dumas (1802-1870) verklaarde zelfs dat absint meer Franse soldaten in Noord-Afrika had gedood dan Arabische kogels. Ook Oscar Wilde was liefhebber van de psychedelische drank, en schreef ooit: “Na het eerste glas zie je dingen zoals je zou willen dat ze zijn. Na de tweede ziet men de dingen die niet bestaan. Uiteindelijk zie je de dingen zoals ze zijn en dat is het meest verschrikkelijke dat je kan overkomen.’ De legende vertelt ook dat het onder invloed van absint was toen Van Gogh zijn oor afsneed om het aan de prostituee te geven waar hij verliefd op was geworden.

Het hoogtepunt van de ‘waanzin van absint’ werd bereikt in 1905, toen Jean Lanfray, een Zwitserse alcoholist, zijn vrouw en twee van zijn dochters in dronkenschap neerschoot. De man verklaarde dat hij het deed omdat zijn vrouw had geweigerd om zijn schoenen schoon te maken. Die dag had hij grote hoeveelheden wijn, cognac, cognac en muntroom gedronken, maar de fout lag volgens vele instanties bij de twee glazen absint die hij ook had ingenomen. Dit werd gevolgd door een storm van anti-alcoholwoede die erin slaagde absint te verbieden in de Verenigde Staten en het grootste deel van Europa. In Nederland gebeurde dit in 1909, maar in 2004 werd het verbod weer opgeheven.

Ga je echt van absint hallucineren?

Om deze vraag te beantwoorden, moeten we eerst kijken naar hoe absint wordt gemaakt. Het hoofdingrediënt van deze bijzondere drank is dus Artemisia absinthium. Het is een plant die behoort tot de madeliefjesfamilie en die al sinds de oudheid verschillende medicinale effecten wordt toegeschreven. Zo werd het gebruikt om darmparasieten te verwijderen, maar ook als afrodisiacum. Voor het verschijnen van absint was alsem al een populair ingrediënt voor het op smaak brengen van alcoholische dranken: het zorgt namelijk voor een verfijnde bittere smaak.

Het actieve ingrediënt in alsem is Thujon. De chemische structuur lijkt op die van menthol en kan in hoge doses gevaarlijk zijn; Het is waar dat het een psychoactief effect heeft, maar niet bij de concentratie van tien milligram per liter die de meeste absint bevatten. Zelfs normale salie of zelfs een potje Vicks VapoRub bevatten dezelfde niveaus Thujon, maar niemand die ooit een potje Vicks heeft willen verbieden in verband met verdorven gedrag…

Dus hoe zit het dan echt? Nou, feit is dat de meeste effecten van absint simpelweg toe te schrijven zijn aan het percentage alcohol - dat met 50 tot 75 procent simpelweg hoog te noemen is. De concentraties Thujon die nodig zijn om hallucinaties te veroorzaken zijn simpelweg zó enorm, dat ze in absint vrijwel niet voorkomen. In de late negentiende en vroege twintigste eeuw was Absint echter zo populair, dat wijnproducerten alles op alles zetten om aan te tonen dat absint gevaarlijk was - met het verbod als gevolg.

Gebruik alsem veilig

In hoge doseringen is de aanwezige Alsem giftig. Veelvuldig en langdurig gebruik van Alsem kan leiden tot verslaving, evenals lichamelijke en geestelijke achteruitgang. Hoge doseringen kunnen nervositeit, rusteloosheid, krampen, hoofdpijn en duizeligheid veroorzaken.

Overigens moeten ook de effecten van absint niet onderschat worden. Gebruik van absint is door de alcohol zowel geestelijk als lichamelijk verslavend. Langdurig gebruik kan zenuw en hersenbeschadiging veroorzaken. Ook hier is de alcohol de boosdoener. Langdurig gebruik kan tevens leiden tot lichamelijke en geestelijke achteruitgang. Bij langdurig chronisch gebruik kan absint hersenbeschadiging, psychoses, hallucinaties en intellectuele aftakeling veroorzaken, wederom door het hoge alcoholgehalte.